öncelikle frezeleme'nin talaşlı imalattaki yerini görelim

TALAŞLI İMALAT

        

Talaşlı imalat prosesleri şekli,boyutları ve yüzey kalitesi önceden belirlenmiş parçaların metal işleme makinalarında kesme operasyonu ile şekillendirilmelerini kapsar.Talaşlı imalat, kesici takım ve iş parçasının nisbi hareketleri ile iş parçasının belirli bir kısmında, gerinim oluşturarak gerçekleştirilir.Diğer bir ifadeyle talaşlı imalat kesici takım tarafından uygulanan kesme kuvvetleri ile iş parçası arasındaki ara etkileşime bağlıdır.Talaşlı imalat proseslerinde mekanik enerji kullanılır.Bu gruba giren bazı yeni imalat tekniklerinde ise kimyasal,elektrik ve ısı enerjisi kullanılmaktadır.Talaşlı imalat yöntemleri başlıca dokuz ana grupta toplanabilir;

     

1) Vargel ve planyalama, 2) Tornalama, 3) Borlama, 4) Delme, 5) Frezeleme, 6) Broşlama7) Raybalama, 8) Testere ile kesme işlemi, 9) Taşlama

Frezeleme (Milling)

FREZELEME: Frezeleme operasyonu yatay ve düşey frezeleme olmak üzere iki grupta toplanır.Bazen yatay frezeleme periferik veya slab frezeleme,düşey frezeleme ise yüzey frezeleme olarak anılmaktadır.Bu yöntemler birbirlerine göre bazı değişiklikler göstermektedir.

 

           Yatay frezeleme ile yüzey işleme kesicinin dış kısmına yerleştirilen dişler vasıtasıyla sağlanır.Yüzey, kesicinin dönme ekseni ile paraleldir.Düz ve değişik formlara sahip yüzeyler bu metodla elde edilebilir ve sonuç yüzeyin kesiti,kesicinin eksenel çevre şeklinin aynısıdır.Bu yöntemle frezeleme genellikle yatay milli şeklinin aynısıdır.

 

           Düşey frezeleme işlemi ile elde edilen yüzey kesici ekseni ile dik bir açı yapar.Kesme

işleminin çoğu kesici dişlerin dış kısımları tarafından gerçekleştirilmektedir.Yüzey frezeleme yatay ve düşey milli tezgahlarda yapılabilir.

 

                 Frezeleme işlemlerinde ortaya çıkan sorunlar,nedenleri ve çözüm yolları şunlardır;

          Titreşim: Muhtemel sebepler şunlardır;

1)     Makine, takım tutucusu, iş parçası bağlantısında ve milde yetersiz rijitlik

2)    Çok büyük kesme kuvveti

3)    Kör takım kullanımı

4)    Yetersiz yağlama

5)    Düz dişli takım

6)    Çok büyük radyal çıkış

7)     Sürtünme,yetersiz parçayı kurtarma mesafesi

 

          Ortaya çıkan bu sorunları gidermek için aşağıdaki işlemler uygulanabilir;

1)     Daha büyük millerin kullanımıyla giderilebilir.

2)    Besleme miktarının azaltılması ve iş parçası ile aynı anda temas eden diş sayısının

azaltılması

3)    Takım bileme ve değiştirme ile diderilebilir.

4)    Yağlayıcının kesme zonunu tamamen ıslatmasını sağlamak

5)    Helisel takım kullanımı

6)    Takım açısının kontrolü

 

Boyut hassasiyetinin azalması ve boyut kontrolünün kaybı:Bu sorunu oluşturan muhtemel sebepler; Ötelenmeye sebep olan yüksek kesme yüklemesi, talaş toplanmasıdır,parça değiştirme esnasında talaşın tamamen temizlenmemesidir.

 

Ortaya çıkan bu sorunları gidermek için şunlar yapılabilir; parça ile aynı anda temas eden diş sayısının azaltılması,talaşlı işlem sıvısının dişler arasındaki talaşı uzaklaştıracak şekilde uygulanmasıdır.

 

Hızlı Takım Köremesi: Ortaya çıkan sorunların nedenleri; çok büyük kesme kuvveti ve yetersiz soğutucudur. Sorunları gidermek için; parça ile temas halindeki diş sayısının azaltılması ve talaşlı işlem sıvısının dişler arasındaki talaşı uzaklaştıracak şekilde uygulanmasıyla giderilir.

 

Kötü Yüzey Bitirme: Ortaya çıkan sorunlar; yüksek miktarda besleme,körelmiş takım kullanımı,düşük kesme hızı ve takımın diş sayısının yetersizliğidir. Sorunları gidermek için; bütün dişlerin aynı yükseklikte olup olmadığı kontrol edilmelidir.

 

Takımın Parçaya Batması: Ortaya çıkan sorunların nedenleri; çok büyük radyal çıkış,çok büyük talaş açısı ve uygun olmayan kesme hızıdır. Bu sorunları gidermek için; diş parçasının ötelenmesi önlenmelidir.

 

İş Parçasının Sıvanması: Ortaya çıkan sorunların nedenleri şunlardır; hafif kesme,yetersiz radyal çıkış ve büyük alan genişliğidir. Bu sorunları gidermek için; büyük besleme miktarı ve takım bileme işlemleri yapılır.

 

Takım Yanması: Ortaya çıkan sorunların nedenleri şunlardır; yetersiz yağlayıcı ve çok yüksek kesme hızıdır. Bu sorunları gidermek için; sülfür esaslı yağ ilavesi,kesme hızının azaltılması ve soğutucunun takım ve kesme zonunu tamamen ıslatılmasının sağlanmasıyla giderilebilir.

 

Takım Dişlerinin Kırılması: Sorunun nedeni çok yüksek besleme miktarıdır. Sorunu gidermek için; düşük miktarda besleme,çok sayıda dişe sahip takım kullanımı ve tabla malzemesi miktarının azaltılması uygulanabilir.

Frezeleme işleminde Şekil 2.2 kesme hareketi takımın dönmesi ile meydana gelir;parçada ilerleme hareketi yapar.Yardımcı hareketler ise parça veya takım tarafından yapılabilir.Bu yöntemin Şekil 2.2 çevresel frezeleme (a),alın frezeleme (b) Dişli açma azdırma (c) çeşitleri vardır.

İLGİLİ RESİM VE VİDEOLAR